Το αντικείμενο της σύγχρονης Εσωτερικής Παθολογίας

Η σύγχρονη ειδικότητα της Εσωτερικής Παθολογίας έχει ως αντικείμενο την πρόληψη, τη διάγνωση και τη θεραπεία των ενήλικων ασθενών με γενικά ιατρικά προβλήματα, πολλαπλές παθήσεις ή άτυπη κλινική εικόνα, κατά τρόπο ολιστικό, δηλαδή λαμβάνοντας υπ’ όψιν εξίσου την κοινωνική, ψυχολογική και ηθική διάσταση των κλινικών προβλημάτων των ασθενών.

Το φάσμα θεραπευτικής της Εσωτερικής Παθολογίας περιλαμβάνει μια ευρύτατη γκάμα διαταραχών του αιμοποιητικού, του αναπνευστικού, του ενδοκρινικού, του πεπτικού, του νευρικού, του κυκλοφορικού, του ουρογεννητικού και του μυοσκελετικού συστήματος, τις μεταβολικές και βιοχημικές διαταραχές και τα λοιμώδη νοσήματα.

Στις ημέρες μας συχνά ο Παθολόγος καλείται να διαχειριστεί σύνθετα ή πολυσυστημικά νοσήματα, η δε παροχή ιατρικών υπηρεσιών και φροντίδας στον ενήλικα ασθενή εξασφαλίζεται μόνο μετά από προσέγγιση διεξοδική και συνεχή, τόσο για τις οξείες όσο και για τις χρόνιες καταστάσεις. Επιπλέον και εξίσου σημαντικό είναι η ενασχόληση και με ζητήματα συμβουλευτικής των ασθενών άλλων ιατρικών ειδικοτήτων.

Η παθολογία, ως βασική ιατρική ειδικότητα της εσωτερικής ιατρικής, διαδραματίζει καίριο ρόλο στο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης, τόσο σε πρωτοβάθμιο όσο και σε δευτεροβάθμιο επίπεδο. Οι παθολόγοι, ως θεράποντες ιατροί που αντιμετωπίζουν ευρύ φάσμα παθολογικών καταστάσεων, αποτελούν τον βασικό συνδετικό κρίκο μεταξύ της πρόληψης, της διάγνωσης και της θεραπευτικής προσέγγισης.

Στο πλαίσιο της σύγχρονης ιατρικής, όπου τα περιστατικά είναι ολοένα και πιο σύνθετα, και η πολυνοσηρότητα αυξάνεται με την ηλικία, ο ρόλος των παθολόγων είναι καθοριστικός τόσο στην ολιστική εκτίμηση του ασθενούς όσο και στον συντονισμό της διαχείρισης πολυδιάστατων κλινικών καταστάσεων

Οι παθολόγοι καλούνται καθημερινά να αντιμετωπίσουν παθολογικές καταστάσεις που αφορούν τα περισσότερα συστήματα του οργανισμού, μεταξύ των οποίων:

Καρδιαγγειακά νοσήματα (π.χ. υπέρταση, δυσλιπιδαιμία)
Μεταβολικά σύνδρομα (σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, παχυσαρκία)
Λοιμώξεις (οξείες και χρόνιες)
Ενδοκρινολογικές διαταραχές (θυρεοειδοπάθειες, υπερινσουλιναιμία)
Χρόνια φλεγμονώδη νοσήματα
Σύνδρομα πολυνοσηρότητας (ιδίως σε ηλικιωμένους ασθενείς)

Η επιστημονική ευρύτητα της παθολογίας και η απαιτούμενη κλινική ευαισθησία των παθολόγων καθιστούν την ειδικότητα αυτή βασικό άξονα της εσωτερικής ιατρικής.

Η Παθολογία ως Πρώτο Σημείο Ιατρικής Επαφής

Στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων, ο παθολόγος είναι ο πρώτος ιατρός που καλείται να εκτιμήσει έναν ασθενή με μη ειδικά ή γενικευμένα συμπτώματα. Οι παθολόγοι διαθέτουν την κατάρτιση να:

Λαμβάνουν λεπτομερές ιατρικό ιστορικό
Διενεργούν συστηματική κλινική εξέταση
Αξιολογούν εργαστηριακά και απεικονιστικά ευρήματα
Διατυπώνουν διαφορική διάγνωση
Καθορίζουν το κατάλληλο διαγνωστικό ή θεραπευτικό πλάνο
Παραπέμπουν σε εξειδικευμένες ιατρικές ειδικότητες όταν ενδείκνυται

Η κλινική κρίση και η ολιστική προσέγγιση είναι δύο χαρακτηριστικά που διακρίνουν την παθολογική ειδικότητα και καθιστούν τους παθολόγους αναπόσπαστο στοιχείο κάθε δομής παροχής υγείας.

Η μακροχρόνια διαχείριση χρόνιων παθήσεων είναι από τις σημαντικότερες αρμοδιότητες των παθολόγων. Η ειδικότητα απαιτεί συνεχή επαγρύπνηση για την πρόληψη επιπλοκών, την προσαρμογή θεραπευτικών σχημάτων και την εκπαίδευση των ασθενών.

Παθήσεις που απαιτούν συστηματική παρακολούθηση από παθολόγους περιλαμβάνουν:

Σακχαρώδη διαβήτη και τις επιπλοκές του (νεφροπάθεια, αμφιβληστροειδοπάθεια, αγγειοπάθειες)
Αρτηριακή υπέρταση, που απαιτεί στενή φαρμακευτική παρακολούθηση
Δυσλιπιδαιμίες και μεταβολικά σύνδρομα
Νεφρική δυσλειτουργία στα πρώιμα στάδια

Οι παθολόγοι συνεργάζονται συχνά με συναδέλφους άλλων ειδικοτήτων, λειτουργώντας ως ιατροί συντονισμού σε πολυθεματικά ιατρικά σχήματα.

Η προληπτική ιατρική αποτελεί θεμελιώδη άξονα της σύγχρονης παθολογίας. Οι παθολόγοι καλούνται να αξιολογήσουν προληπτικά παράγοντες κινδύνου και να παρέμβουν εγκαίρως με σκοπό:

Τη μείωση της επίπτωσης καρδιομεταβολικών νοσημάτων
Τον εμβολιασμό ενήλικου πληθυσμού
Την πρόληψη λοιμωδών νοσημάτων
Την έγκαιρη διάγνωση κακοηθειών μέσω συντονισμού προληπτικού ελέγχου (π.χ. κολονοσκόπηση, μαστογραφία, PSA)

Η προαγωγή της υγείας μέσω τακτικών ελέγχων, ενίσχυσης υγιεινών συνηθειών και παρακολούθησης δεικτών κινδύνου αποτελεί βασική συνιστώσα της καθημερινής πράξης των παθολόγων.

Η αυξανόμενη γήρανση του πληθυσμού και η συνεπαγόμενη πολυνοσηρότητα (co-morbidity) δημιουργούν νέες απαιτήσεις στην παθολογική πρακτική. Οι παθολόγοι, λόγω της συνολικής κλινικής τους προσέγγισης, είναι οι πλέον κατάλληλοι για:

Τη διαχείριση πολύπλοκων φαρμακολογικών σχημάτων
Τον έλεγχο πιθανών αλληλεπιδράσεων φαρμάκων
Τη ρύθμιση θεραπευτικών στόχων με βάση την ηλικία και τη λειτουργικότητα του ασθενούς
Την αποφυγή υπερδιάγνωσης και υπερθεραπείας σε ευπαθείς ομάδες

Η ειδικότητα των παθολόγων προσαρμόζεται δυναμικά στις νέες επιδημιολογικές συνθήκες, εστιάζοντας στην ασφαλή, τεκμηριωμένη και ορθολογική ιατρική φροντίδα.

Η σύγχρονη παθολογία αποτελεί μια ιδιαίτερα απαιτητική, αλλά ταυτόχρονα θεμελιώδη ειδικότητα της ιατρικής επιστήμης. Οι παθολόγοι προσφέρουν αναντικατάστατη συμβολή:

Στην πρώιμη αναγνώριση και αντιμετώπιση παθολογικών καταστάσεων
Στην πρόληψη χρόνιων νοσημάτων
Στον μακροπρόθεσμο έλεγχο και την παρακολούθηση πολυνοσηρότητας
Στον συντονισμό της ιατρικής φροντίδας σε ατομικό και συστημικό επίπεδο

Σε ένα υγειονομικό περιβάλλον που εξελίσσεται διαρκώς, οι παθολόγοι καλούνται όχι μόνο να θεραπεύουν, αλλά να καθοδηγούν